Ngày xửa, ngày xưa, ở nơi nọ, có một gia đình bốn người gồm ông lão, bà lão và vợ chồng cậu con trai chung sống với nhau. Trong gia đình ấy, ai cũng như ai, đều rất lười biếng. Mặc cho mạng nhện giăng đầy, bồ hóng phủ khắp nơi, cả ngôi nhà chỗ nào cũng lem luôc, dơ bẩn, nhưng chẳng ai chịu dọn dẹp cả.
Cho đến một hôm, đang ngủ, ông lão bỗng trông thấy một dải bồ hóng phe phẩy trên trần nhà. Không thể làm ngơ, ông tức thì bật dậy, vớ ngay lấy cái chổi nhiều năm rồi chưa đụng đến và bắt tay dọn dẹp.
Bà lão thấy thế rất đỗi kinh ngạc. Bà tự nhủ: “Có một mình ông lão thôi thì chẳng thể dọn sạch được”, bèn vớ lấy cây lau nhà cũng đã rất lâu rồi không đụng đến và xắn tay dọn dẹp cùng ông lão.
Nghe thấy tiếng quét tước, vợ chồng anh con trai cũng rất đỗi sửng sốt, nghĩ bụng: “Không thể để cho cha mẹ một mình dọn dẹp được”, thế là họ bảo nhau lôi ra mấy tấm giẻ khô quắt vì đã lâu không sờ đến và bắt đầu sột soạt cọ rửa ngôi nhà.
Cứ thế, bốn người họ liên tục quét quét dọn dọn suốt bốn, năm ngày. Cuối cùng thì căn nhà cũng sạch sẽ, gọn gàng, trông cứ như một căn nhà khác vậy, thật là thoáng mát, dễ chịu.
Sáng hôm sau, ông lão đang lui cui nhóm lửa thì bỗng trông thấy ở cái giàn treo phía trên bếp có vật gì nom như cái xơ mướp treo lủng lẳng: “Chắc là vợ chồng thằng hai phơi cái gì đó?”. Nghĩ bụng thế, ông không để ý tới vật đó nữa thì bỗng có tiếng nói phát ra:
– Này này!
Ông lão nhìn quanh nhìn quất nhưng chẳng thấy có ai. “Cái tai của mình bị làm sao thì phải?” – ông lão vừa tự nhủ thì tiếng nói lại phát ra ngay trên đầu ông:
– Này này!
– Hả?
Ông lão đưa mắt nhìn lên phía trên. Cái vật nom như xơ mướp lủng lẳng ở cái giàn phía trên bếp lò đang nói cái gì đó:
– Này ông lão, ta là thần Nghèo. Ta sống trong cái giàn này từ rất lâu rồi, đầy bụi bặm và bồ hóng thật là thoải mái. Nhưng bây giờ nó sạch sẽ quá, thật là khó chịu. Ta không thể sống ở đây được nữa. Ngươi có thể dắt ta qua chỗ nào đó khác được không?
Ông lão rất đỗi ngạc nhiên nhưng cũng đáp lại:
– Được chứ. Nhưng mà dẫn đi đâu bây giờ?
Vị thần trả lời:
– Từ nhà ngươi cứ đi thẳng một đường sẽ gặp một ông già rất dơ bẩn, ngươi hãy lén cọ cọ ta vào ông ấy là được.
Nghe vậy, ông lão mủi lòng mang thần ra khỏi nhà. Vừa đi ông vừa nghĩ: “Chờ đã, nói vậy thì đây là ông thần đã ở trong nhà mình bấy lâu nay à. Cứ để ông ấy bỏ đi như vậy thì tiếc lắm. Hay là mình đem bán ông ấy cho ai đó thôi!”. Thế nhưng, nếu mà mình rao là: “Có thần Nghèo đây, tôi bán thần Nghèo đây!” thì chắc chẳng ai mua. Ông lão loay hoay suy nghĩ, rao cái gì bây giờ đây, vừa dài dài giống xơ mướp vừa có bộ dạng kì quái, hay là: “Tôi bán vật hình thù kì dị đây!”.
– Tôi bán vật hình thù kì dị đây!
Ông lão vừa rao vừa đi tới.
Thế nhưng mọi người chỉ tới xem rồi tránh qua một bên, tuyệt nhiên không người nào hỏi mua. “Chà, mình lỡ đem theo một vật không được mong đợi rồi”. Nghĩ thế ông lão gỡ vị thần ra khỏi lưng và tiếp tục đi. Vừa hay, có một ông già đầu tóc rối bù, quần áo nhếch nhác tiến đến. Vị thần Nghèo bèn gọi:
– Này này, ta sẽ đi theo ông già kia, nên hễ ông ta đi tới, hãy len lén cọ ta vào ông ấy.
Ông lão cố ý bước loạng choạng và khẽ cọ ông thần Nghèo vào lưng của ông già kia. Ngay lúc đó, ông thấy toàn thân bỗng nhẹ tênh.
Từ đó về sau, ngôi nhà của ông lão luôn tràn ngập tiếng cười. Mọi người chăm chỉ làm việc và trở nên sung túc.
