Ngày xửa ngày xưa, có một cặp vợ chồng nhà nghèo quanh năm bảo ban chăm chỉ làm lụng mà vẫn không đủ ăn. Vì thế, họ thường xuyên phải đi xin thóc gạo của những người ở cùng trong bản. Nhưng xin mãi thì mọi người cũng chán, chẳng cho nữa. Hỏi vay thì mọi người sợ hai vợ chồng sẽ chẳng có trả nên cũng không cho vay. Chỉ có mỗi một bà cụ độc thân sống ở cuối bản là bảo với hai vợ chồng:
– Xin thì ta không có mà cho. Nhưng ta sẽ cho vay một thùng thóc giống và tính lãi. Vay một thùng, phải trả thùng rưỡi.
Hai vợ chồng đồng ý vay, và hy vọng rằng đến mùa sẽ vừa có thóc ăn, lại vừa có thóc để trả bà cụ.
Nhưng mùa vụ đã qua lâu rồi, mà bà cụ vẫn không thấy hai vợ chồng đem thóc tới trả. Ngược lại, hai vợ chồng còn tới gặp bà cụ để tiếp tục vay thêm thóc giống.
Bà cụ giận quá, nói:
– Chắc chúng mày không chịu làm việc, chỗ thóc giống ấy mang về giã ăn thôi chứ gì. Ta không cho hai vợ chồng chúng mày vay nữa.
Hai vợ chồng mặt buồn rười rượi, thưa chuyện cho bà cụ hiểu rõ:
– Chúng cháu đâu dám lười biếng. Chỉ tội, số thóc giống bà cho vay, chúng cháu vừa quãi xuống nương thì bị bầy chim sẻ rừng bay đến ăn hết.
Bà cụ hết giận, đem một thùng thóc giống nữa cho hai vợ chồng nghèo vay, và dặn:
– Làm nương thì phải trông canh nương. Hạt thóc giống gieo xong hãy nhớ lấp đất phủ lên, thì lũ chim sẽ không ăn được.
Hai vợ chồng nghe theo lời của bà cụ, hạt thóc được quãi gieo xuống là liền lấy đất lấp phủ lên. Nào ngờ, lũ chim sẻ rừng tai quái vẫn lấy chân bới đất lên và ăn hết sạch thóc giống…
