Orpheus là con trai vua Oeagrus xứ Thrace và nữ thần thi ca Calliope. Ngay từ khi còn nhỏ, Orpheus đã bộc lộ năng khiếu thiên bẩm về âm nhạc, đặc biệt là tài năng đánh đàn lia không ai sánh bằng. Có người kể rằng, mỗi lần Orpheus cất tiếng đàn, tức thì gió ngừng thổi, cây cỏ ngừng đung đưa và muôn thú ngừng nói chuyện, tất cả đều im lặng dõi theo, như thể sợ làm gián đoạn khúc nhạc thần thánh.
Sau này, Orpheus tình cở gặp Eurydice, một cô gái hồn nhiên và đẹp tựa ánh mặt trời trên đường đi đến Athens. Như thể có duyên tiền định, 2 người yêu nhau ngay từ phút đầu tiên và một đám cưới linh đình được tổ chức liền sau đó. Vợ của Orpheus – nàng Eurydice là một nữ thần xinh đẹp, nết na. Họ sống bên nhau rất hạnh phúc, cho đến ngày thần Aristaeus (thần đất đai và nông nghiệp) xuất hiện. Choáng ngợp trước sắc đẹp của Eurydice, thần Aristaeus quyết tâm giành nàng về mình cho bằng được.
Khi đang chạy trốn khỏi thần Aristaeus, Eurydice đạp phải một tổ rắn và bị cắn chết. Từ đó, Orpheus sống như người mất hồn trong căn nhà ngập tràn những ký ức của anh và người vợ quá cố. Quá đau khổ với cuộc sống không có Eurydice, Orpheus tìm đường xuống địa ngục để cầu xin Hades – chúa tể thế giới bóng đêm – trả lại sinh mạng người vợ yêu dấu.
Bằng những điệu nhạc bi thương, ai oán, kể lên nỗi lòng người nhạc công khi mất đi nửa kia linh hồn của mình, Orpheus đã lấy được những giọt nước mắt hiếm hoi của lão lái đò địa ngục và cả con chó 3 đầu Cerberus để đến gặp được Hades.
Trước mặt Hades và vợ Persephone, Orpheus kể về nỗi lòng và sự đau khổ của mình khi mất vợ, rồi chàng cất lên một điệu nhạc từ tận đáy lòng mình… cả chốn địa phủ thê lương, từ những linh hồn vô cảm đến các vị thần đều không cầm được nước mắt trước khúc ca thuần khiết và bi thương. Persephone giàn dụa nước mắt, trong khi Hades lắc đầu thở dài, rồi họ đồng ý cho Orpheus dẫn Eurydice về nhân gian.
Rồi, Eurydice được tử thần Thanatos dắt ra, khoảnh khắc hội ngộ sau khi sinh tử biệt ly của đôi trai tài gái sắc làm cả địa phủ cũng vui mừng thay cho họ.
Trước khi từ giã, Hades dặn Orpheus rất kĩ một điều: “Trên đường dẫn Eurydice về nhân gian, không được ngoái đầu nhìn lại, dù chỉ một lần!”
Orpheus gật đầu và không quên cảm ơn Hades, sau đó chàng dắt Eurydice đi. Nhưng, khi đã đi được một thời gian lâu, Orpheus chợt nhận ra rằng chàng không hề nghe thấy tiếng bước chân và hơi thở của Eurydice (do Eurydice lúc này vẫn là người chết), Tưởng Euridyce bị lạc đường, Orpheus hoảng hốt quay đầu lại.
Và tất cả những gì chàng kịp thấy là hình ảnh của người vợ dấu yêu bị hút dần về phía màn đêm thăm thẳm của chốn địa ngục âm u, nhanh đến nỗi Orpheus không kịp gọi tên vợ mình một lần cuối…
Orpheus gào lên đau khổ và lật đật chạy theo, đến dòng sông Acheron, lão lái đò lắc đầu từ chối không cho chàng qua lần nữa, dù Orpheus đã quỳ ở đó 7 ngày 7 đêm.
Lúc này chàng càng trở nên tuyệt vọng cùng cực, khi tưởng như đã đoàn tụ với người vợ chàng yêu thương hết mực, thì số phận li chia ly họ một cách quá bất ngờ và tàn nhẫn…
Trở về dương gian, Orpheus như người mất hồn, chàng không còn để tâm đến cô gái nào nữa, và vì thế, chàng bị xem là kiêu ngạo.
Trong một lễ hội mừng thần rượu nho Dionysus, chàng bị một đám đàn bà say xỉn đánh đập đến chết, chúng vứt xác chàng xuống sông cùng cây đàn lia gãy nát. Thế mới thấy được cách con người tầm thường đối xử với giá trị âm nhạc thuần khiết tàn nhẫn như thế nào
Kỳ lạ thay, dù người và vật đã chết, nhưng những giai điệu bi ai vẫn ngày ngày cất lên từ làn nước lạnh buốt, có lẽ, giờ này Orpheus vẫn sống mãi với tình yêu bất tận chàng dành cho âm nhạc và nàng Eurydice – thể hiện qua biểu tượng cây đàn lia bây giờ.
