Ngày xửa ngày xưa, có một bác nông dân vào rừng khai hoang cày quốc kiếm sống. Một hôm, bác đang phát quang một khu đất màu mỡ thì từ đâu có một con gấu to chạy đến. Vừa nhìn thấy bác nông dân, con gấu quát to:
– Bác nông dân kia! Ai cho bác quốc đất ở đây!
Bác nông dân nhìn thấy gấu sợ lắm, nhưng bác vẫn bình tĩnh nịnh gấu:
– Xin chào bác gấu, thấy mảnh đất này thuận lợi cho việc trồng cấy nên tôi khai hoang. Không biết đây là lãnh thổ của bác gấu.
Rồi bác nông dân nịnh gấu: “Gấu ơi, gấu hãy cho bác quốc đất trồng cây ở đây, rồi khi nào đến mùa thu hoạch, gấu sẽ được chia phần. Gấu thích lấy phần nào bác cho phần đấy”.
Nghe bác nông dân thương thảo nhỏ nhẹ, lại được chia phần thì thấy bùi tai, bèn đồng ý:
– Được rồi, ta cho bác trồng trọt ở đây, nhưng đến vụ bác phải chia cho ta phần ngọn nhé!
Thế là bác nông dân quyết định trồng củ cải, vì bác lấy phần gốc mà. Mùa thu hoạch đến, bác nông dân dỡ củ cải chở về nhà mấy xe bò liền, chất đầy một góc nhà. Bác nông dân sung sướng vì vụ mùa bội thu. Còn gấu cũng sung sướng ra lấy phần.
Phần của gấu là ngọn của củ cải (chính là lá cải) vứt la liệt ngoài ruộng. Vừa nhìn thấy phần của mình, gấu tham ăn đã cắn một miếng lá cải thật to. Vừa cho vào miệng nhai thì thấy đắng quá, gấu vội nhè ra, lấy tay lau lưỡi. Gấu tức lắm, nghĩ thầm: “Tức thật, mình bị hớ rồi, cái này chả ăn được gì cả! Sao lại đắng thế này…”.
Bỗng nhiên, gấu nhìn thấy một củ cải còn sót lại ở ruộng, gấu nhặt lên,ăn thử, sao mà ngọt thế, mát thế, ngon thế! Thế là gấu ta quyết định, đến mùa vụ sau, sẽ thỏa thuận lại với bác nông dân.
Đến vụ sau, bác nông dân vào rừng cuốc đất. Lần này, gấu hùng hổ xông ra hét lớn.
– Bác nông dân kia, vụ này ta sẽ lấy phần gốc, còn bác lấy phần ngọn.
Bác nông dân tươi cười đồng ý với gấu. Thế là vụ ấy, bác nông dân trồng lúa. Đến vụ thu hoạch, bác nông dân lại vào mảnh ruộng trong rừng gặt lúa, thu hoạch chở nhiều xe bò đầy ắp thóc về nhà.
Đến lượt mình, gấu ta ra ruộng và bới phần gốc (dạ) bác nông dân để lại cho mình. Con gấu đưa những nắm rơm dạ vào mồm nhai và ôi thôi, thật không thể nuốt trôi được. Biết mình lại bị hớ, gấu ta nói với bác nông dân:
– Này bác nông dân, vụ sau bác trồng cấy, ta sẽ lấy cả phần gốc lẫn phần ngọn.
Bác nông dân vui vẻ đồng ý. Đến mùa vụ thứ ba vào rừng, bác nông dân chuyển sang trồng ngô. Đến vụ thu hoạch, bác nông dân lại vào rừng bẻ những bắp ngô to dài, mẩy hạt chở về nhà. Để lại cho con gấu toàn bộ thân cây ngô, cả gốc cả ngọn. Gấu ta hí hửng lấy phần của mình, gấu ta đưa cây ngô vào miệng nhai mà dát hết cả lưỡi. Gấu biết mình lại bị thua bác nông dân, tức lắm nhưng không làm gì được vì đã thỏa thuận rõ ràng ngày từ đầu rồi.
